CỔNG TRỜI TORII – VẺ ĐẸP TRUYỀN THỐNG CỦA XỨ SỞ HOA ANH ĐÀO
Cổng Torii là một biểu tượng quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Chúng thể hiện sự thiêng liêng và là ranh giới giữa thế giới tâm linh và trần tục. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về ý nghĩa, truyền thuyết, lịch sử và những cổng Torii đẹp nổi tiếng ở Nhật Bản.
Cổng Torii là gì?
Khái niệm cổng Torii
Cổng Torii là một cổng truyền thống của Nhật Bản, thường được dựng trước các ngôi đền Thần đạo. Cấu tạo của cổng Torii gồm 2 trụ đỡ bằng gỗ hoặc đá ghép vào nhau, phía trên là thanh ngang.
Từ “Torii” trong tiếng Nhật có nghĩa là cánh cổng phía trước. Theo quan niệm của người Nhật, cổng Torii được xem như là ranh giới giữa thế giới tâm linh bên trong khu vực thờ cúng và thế giới trần tục bên ngoài.
Cấu tạo của cổng Torii
Cổng Torii thường có 2 trụ chính là cột bên trái (phía Tây) gọi là umaro hay uma và cột bên phải (phía Đông) gọi là omote. Phía trên 2 cột là thanh ngang gọi là kasagi. Một số cổng Torii còn có thêm thanh chéo phụ gọi là nuki.
Đa số cổng Torii được làm từ gỗ, có sơn đỏ tươi hoặc đen bóng. Một số cổng Torii cổ xưa được xây bằng đá hoặc kim loại. Chiều cao của cổng dao động từ vài mét đến hàng chục mét, tùy theo quy mô của ngôi đền.
Ý nghĩa tâm linh
Trong quan niệm của người Nhật, cổng Torii là biểu tượng cho sự chuyển tiếp giữa cõi trần tục và cõi thiêng. Đi qua cổng Torii, con người bước vào không gian linh thiêng được thần thánh phù hộ.
Cổng Torii cũng tượng trưng cho ước nguyện được các vị thần che chở, phù trợ để mọi việc thuận lợi, may mắn và bình an. Đó là lý do tại sao người Nhật thường đến cúng bái tại các ngôi đền có cổng Torii.
Cổng Torii trong mỹ thuật
Cổng Torii xuất hiện trên nhiều tác phẩm nghệ thuật của Nhật Bản như tranh Ukiyo-e, tranh sơn mài, thi pháp… Chúng thể hiện nét đẹp văn hóa, tâm linh đặc trưng của đất nước mặt trời mọc.
Cổng Torii còn là đối tượng chụp ảnh du lịch phổ biến của du khách khi đến Nhật Bản. Hình ảnh cổng Torii đỏ rực dưới nắng hanami, phủ tuyết trắng xóa hay ngập trong sương sớm đều rất thơ mộng, gợi cảm.
Truyền thuyết về cổng Torii trong văn hóa Nhật Bản
Thần Amaterasu và hang động Amano Iwato
Theo truyền thuyết Thần thoại Nhật Bản kể lại, nữ thần Mặt Trời Amaterasu đã tự nhốt mình trong hang động Amano Iwato sau khi em trai của bà là Susanoo làm các thiên tai ác nghiệt.
Thế giới trở nên tối tăm và dân chúng khốn khổ. Các vị thần đã tổ chức một bữa tiệc trước cửa hang động cùng nhảy múa ca hát để thuyết phục Amaterasu ra ngoài. Nữ thần tò mò nghe tiếng ồn ào bèn hé cửa hang động nhìn ra ngoài.
Vũ điệu của nữ thần Ame no Uzume
Tận dụng khoảnh khắc Amaterasu xuất hiện, nữ thần vũ điệu Ame no Uzume bèn cởi bỏ trang phục, tự vẽ khuôn mặt và nhảy múa thoát y. Màn trình diễn hấp dẫn khiến các vị thần bật cười vui vẻ.
Tò mò trước tiếng cười, Amaterasu bước ra khỏi hang động để xem chuyện gì đang xảy ra. Lập tức, người anh Takami Musubi và người em Tsukuyomi giữ chặt then cửa để Amaterasu không thể quay trở lại. Ánh sáng chiếu rọi khắp thế giới khiến muôn loài hồi sinh.
Amaterasu và Susanoo hòa giải
Sau sự việc trên, Susanoo ân hận với hành động của mình. Tìm đến gặp chị gái để cúi đầu xin lỗi. Amaterasu chấp nhận sự ăn năn của em trai và hai người làm lành với nhau. Theo truyền thuyết, cổng Torii bắt nguồn từ cánh cửa hang động thiêng liêng nơi ẩn náu của nữ thần Mặt trời.
Truyền thuyết trên cho thấy ý nghĩa tâm linh sâu sắc của cổng Torii trong văn hóa Nhật Bản. Cổng Torii là biểu tượng của thần thoại, là nơi gặp gỡ giữa các vị thần và con người.
Cổng Torri với Thai thần đạo
Một truyền thuyết khác kể về tục thờ cúng Thai thần tại Nhật Bản. Người ta cho rằng, cổng Torii được dựng lên để thai phụ sau khi sinh con có thể qua cổng để cầu nguyện cho sự an lành của mẹ con.
Điều này thể hiện sự tôn kính dành cho người mẹ và đứa trẻ sơ sinh trong văn hóa Nhật Bản. Cổng Torii như một lối đi mang đến phúc lộc và sự che chở của các vị thần.
Nguồn gốc của cổng trời Nhật Bản
Xuất xứ cổng Torii
Có nhiều giả thuyết khác nhau về nguồn gốc của cổng Torii Nhật Bản:
Một số học giả cho rằng cổng Torii bắt nguồn từ những cây cột đá hay gỗ đặt trước lăng mộ hoàng gia vào thời kỳ Asuka (thế kỷ thứ 6-7). Đây được xem là hình mẫu nguyên thủy của cổng Torii sau này.
Có ý kiến lại cho hay cổng Torii có xuất xứ từ Trung Quốc, được du nhập vào Nhật cùng sự truyền bá của Phật giáo. Cổng Paifang của Trung Hoa có thiết kế 2 trụ và thanh ngang rất giống với cổng Torii.
Nhiều tài liệu ghi nhận, cổng Torii xuất hiện lần đầu tiên vào thế kỷ thứ 12, đánh dấu sự ra đời của Phật giáo Chân Ngôn tông (Shingon) ở Nhật Bản.
Dù có nguồn gốc từ đâu, cổng Torii đã trở thành một biểu tượng quan trọng, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa văn hóa bản địa Nhật Bản và ảnh hưởng văn hóa ngoại lai.
Sự phát triển của cổng Torii
Ban đầu, cổng Torii chỉ xuất hiện ở các ngôi chùa Phật giáo nhưng dần dần lan rộng ra các đền thờ Thần đạo. Đến thời kỳ Muromachi (thế kỷ 14-16), hầu hết các ngôi đền Thần đạo đều có cổng Torii.
Từ thế kỷ 17 trở đi, cổng Torii ngày một phát triển, xuất hiện khắp các nơi thờ tự, miếu thánh Nhật Bản. Chúng trở thành một yếu tố quan trọng, không thể thiếu của kiến trúc đền chùa.
Thiết kế của cổng Torii cũng dần đa dạng hóa theo thời gian. Những cổng Torii đầu tiên thường đơn giản, khiêm nhường. Đến thời Edo (1600-1868), chúng trở nên cầu kỳ hơn với nhiều họa tiết chạm khắc tinh xảo.
Ngày nay, cổng Torii tiếp tục là linh hồn của kiến trúc đền chùa Nhật Bản. Chúng là biểu tượng văn hóa phản ánh đạo Phật, Thần đạo qua nhiều thời kỳ lịch sử.
TOP cổng trời Torri đẹp nổi tiếng của “đất nước mặt trời mọc”
1. Đền Fushimi Inari Taisha (Kyoto)
Đền Fushimi Inari Taisha ở Kyoto chắc chắn không thể thiếu trong danh sách này. Đây được xem là ngôi đền Torri đẹp và nổi tiếng nhất Nhật Bản.
Kiến trúc độc đáo
Đền Fushimi Inari nổi bật với con đường dài 4km với hàng ngàn cổng Torii đỏ rực rỡ xếp thành hàng dài. Số lượng lớn các cổng trời màu đỏ tương phản với màu xanh của rừng cây. Tạo nên một khung cảnh thần tiên, lung linh huyền ảo.
Các cổng Torii ở đây cao khoảng 2 mét, được sơn đỏ với những hình khắc truyền thống Nhật Bản. Từ xa nhìn lại, cảnh quan con đường Torri như một dải lụa đỏ bạt ngàn, xuyên suốt qua khu rừng tĩnh mịch.
Ý nghĩa tâm linh
Cổng Torii tượng trưng cho ranh giới giữa thế giới con người và cõi tiên. Fushimi Inari còn được xem là ngôi đền quan trọng nhất để thờ Thần Nông – vị thần bảo trợ cho nông nghiệp, gia súc và việc buôn bán lương thực thực phẩm. Do đó, ngôi đền thu hút đông đảo những người làm trong lĩnh vực nông nghiệp đến cầu khấn và tôn thờ.
Lễ hội
Hàng năm, đền Fushimi lại tổ chức lễ hội vô cùng long trọng vào tháng 4 để đánh dấu mùa thu hoạch mới. Lễ hội diễn ra sôi động với nhiều nghi thức truyền thống như diễu hành, kéo xe rước kiệu thần… thu hút hàng triệu du khách tham gia.
2. Đền Itsukushima (Hiroshima)
Đền Itsukushima nằm trên đảo Miyajima thuộc thành phố Hiroshima. Đây là một trong những công trình kiến trúc độc đáo và nổi tiếng bậc nhất Nhật Bản.
Kiến trúc độc đáo
Điểm đặc biệt nhất của đền Itsukushima là nó được xây dựng một phần trên mặt nước. Chi tiết kiến trúc này tạo nên vẻ đẹp kỳ ảo cho ngôi đền giữa không gian núi non hùng vĩ và biển cả mênh mông của Miyajima.
Cổng Torii chính của đền Itsukushima cao 16 mét. Được sơn đỏ rực rỡ, tương phản với màu xanh của núi rừng. Cổng Torii như một cánh cửa dẫn vào cõi tiên, lung linh huyền bí.
Ý nghĩa văn hóa, tâm linh
Đền Itsukushima là nơi thờ cúng 3 nữ thần mặt trăng, mặt trời, bão táp. những vị thần quan trọng trong tín ngưỡng dân gian Nhật Bản.
Từ xưa, đền Itsukushima còn được xem là cửa ngõ ra biển thiêng liêng ở vùng biển Seto, nơi linh hồn của người quá cố ra đi.
Do đó không chỉ là một di tích lịch sử, đền Itsukushima còn có ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong lòng người dân Nhật.
3. Đền Morito (Kanagawa)
Được biết đến như một phiên bản thu nhỏ của đền Fushimi Inari. Morito Torii cũng là một trong những công trình nổi tiếng thu hút du khách khi đến Nhật Bản.
Vẻ đẹp thu nhỏ của đền Fushimi Inari
Morito nằm ở vịnh Sagami thuộc tỉnh Kanagawa. Điểm đặc biệt là toàn bộ khu đền được xây dựng trên một ngọn đồi. Với hơn 100 cổng Torri san sát nhau trải dài trên triền dốc.
Các cổng Torii có chiều cao từ 1-2 mét, được sơn đỏ rực rỡ. Bên dưới chân các cổng Torii là thảm cỏ xanh mướt xen lẫn giữa những hàng cây tùng Nhật Bản.
Chính cảnh quan thiên nhiên kết hợp với kiến trúc độc đáo đã tạo nên vẻ đẹp lung linh cho Morito, giống như một Fushimi Inari thu nhỏ.
Nét đẹp truyền thống
Khác với Fushimi náo nhiệt, Morito mang vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm của ngôi miếu cổ Nhật Bản.
Du khách có thể tản bộ dọc theo con đường đầy hoa cỏ. Thư thái ngắm cảnh và tìm hiểu về văn hóa, kiến trúc truyền thống.
4. Đền Amano Iwato (Miyazaki)
Nằm tại tỉnh Miyazaki, Amano Iwato là một trong những đền thờ Thần Mặt trời nổi tiếng và có ý nghĩa nhất Nhật Bản.
Sự tích tôn giáo
Theo truyền thuyết, đây là nơi nữ thần Mặt trời Amaterasu trốn trong hang đá suốt 2 năm. Khiến thiên nhiên Nhật Bản chìm trong bóng tối.
Ngôi đền được xây dựng chính tại cửa hang thần thoại này. Bên trong còn lưu giữ một tảng đá khổng lồ – tượng trưng cho cánh cửa nơi Thần Mặt trời ẩn mình.
Kiến trúc trang nghiêm
Đền Amano Iwato được bao quanh bởi hàng trăm cây tùng Nhật cổ thụ. Trong không gian tĩnh lặng, bình yên đó hiện lên ngôi đền trang nghiêm với mái hiên cong uy nghi. Nổi bật là cổng Torri sơn đỏ rực rỡ, cao lớn.
Các công trình phụ của đền cũng mang đậm những nét đặc trưng của kiến trúc thời kỳ Edo như hành lang gỗ, hiên nhà…
5. Đền Motonosumi Inari (Yamaguchi)
Nằm bên bờ biển Nhật Bản là ngôi đền Torii độc đáo Motonosumi Inari. Được mệnh danh là “Fushimi Inari bên bể”, Motonosumi thu hút du khách bởi vẻ đẹp hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc.
Hòa quyện cùng thiên nhiên
Điểm đặc biệt nhất của đền Motonosumi là 123 cổng Torri đỏ rực được xây dựng ôm theo triền đồi hướng ra biển.
Khi thủy triều lên, những cổng Torri như đang “nổi” trên mặt nước xanh biếc. Còn khi thủy triều xuống, du khách có thể đi bộ xuyên qua các cổng để tham quan đền thờ bên trong.
Cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp cùng kiến trúc độc đáo tạo nên một Motonosumi lung linh, huyền ảo khó cưỡng.
Ý nghĩa lịch sử
Đền Motonosumi Inari được xây dựng từ năm 1955 để tưởng nhớ các nạn nhân qua đời trong một vụ đắm tàu bi thảm khốc năm 1953.
Tên của ngôi đền cũng nhằm tri ân sự hi sinh của những linh hồn đã khuất tại biển Nhật Bản.
6. Đền Yaotomi (Aichi)
Yaotomi là một ngôi đền Torii có quy mô nhỏ hơn nhiều so với Fushimi Inari hay Motonosumi Inari. Tuy nhiên, nơi đây vẫn thu hút đông đảo du khách nhờ vẻ đẹp bình dị mà thơ mộng.
Hòa mình vào thiên nhiên hoang sơ
Yaotomi nằm giữa khu rừng Thông đặc trưng của vùng Tokai. Du khách chỉ có thể đi bộ để đến tham quan đền.
Chính hành trình leo núi, lội suối, đi bộ giữa thiên nhiên tươi đẹp đã trở thành một trải nghiệm thú vị riêng của Yaotomi.
Cổng trời thu nhỏ
Khi tới nơi, du khách sẽ bắt gặp chừng 30 cổng Torri thu nhỏ màu đỏ tươi. Xếp thành hàng dọc con đường mòn. Bên cạnh là dòng suối trong vắt và bầy hải ly lặn ngụp.
7. Đền Shirahige (Shiga)
Đền Shirahige nằm bên hồ Biwa, nổi tiếng với hàng trăm cổng Torii đỏ thắm xếp chồng lên nhau trông như một lưới lớn óng ánh trên nền trời xanh.
Kiến trúc độc đáo
Điểm đặc biệt của Shirahige là các cổng Torii được xếp chồng lên nhau thành từng lớp. Phía trên cùng là những cổng Torii thông thường. Còn bên dưới chúng là các khối hình chữ nhật được sơn màu trắng. Tạo thành tổng thể kiến trúc độc đáo và ấn tượng.
Từ xa, các cổng Torii và khối hình chữ nhật lớn đan xen vào nhau tạo thành một lưới lớn màu trắng đỏ rực rỡ, nổi bật giữa hồ nước mênh mông.
Tôn vinh đạo Phật
Lưới Torii ở Shirahige có nguồn gốc từ một huyền thoại trong Phật giáo. Người ta tin rằng đây là nơi Đức Phật đã vén màn che để lộ ra ánh sáng rực rỡ của chân lý.
Chính vì vậy, công trình Torii ở đền Shirahige mang ý nghĩa tôn vinh tôn giáo Phật giáo. Đến đây, Phật tử có thể chiêm ngưỡng và thực hành các nghi lễ tâm linh.
Không gian thanh tịnh
Nằm cạnh hồ Biwa thanh bình, Shirahige toả ra một không gian tĩnh lặng, trang nghiêm. Đây được xem là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai muốn tĩnh tâm, quên đi ồn ào của cuộc sống hiện đại.
Kết luận
Những cổng trời Torii là một trong những biểu tượng kiến trúc đặc trưng của đất nước “mặt trời mọc”. Những ngôi đền Torii nổi tiếng không chỉ thu hút bởi vẻ đẹp kiến trúc mà còn là những công trình mang ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc.
Hy vọng rằng với top 8 đền Torii đẹp nhất Nhật Bản trên đây, bạn đọc đã có cái nhìn tổng quan hơn về loại hình kiến trúc độc đáo này. Đừng quên ghé thăm những ngôi đền Torii này nếu có dịp đặt chân đến xứ sở hoa anh đào nhé!
Du học Nhật Bản JVGROUP – Con đường đi đến Thành công
Hotline: 0986.590.388
Website: Jvgroup.com.vn
Youtube: JVGROUP- Du học Nhật Bản
Tiktok: Du học Nhật Bản JVGROUP